Sheikh Tahir Jalaluddin

Sheikh Muhammad Tahir Jalaluddin Al-Falaki Al-Azhari atau turut dikenali juga dengan nama Muhammad Tahir bin Syeikh Muhammad ( 9 Disember 1869 – 26 Oktober 1956 ) telah dilahirkan pada hari selasa, 4 Ramadhan, tahun 1286 Hijrah bersamaan 7 Disember 1869.  Sumbangan apakah yang telah beliau lakukan sehinggakan beliau dijadikan tokoh Tamadun Islam di Asia?

            Sumbangan beliau paling terserlah dalam bidang Falak Syari di alam Melayu Nusantara yang mana beliau telah memantapkan lagi bidang fardhu kifayah tersebut menerusi pengajaran, penggunaan dan penyebaran ilmu berkaitan ilmu falak terutamanya  kepada ‘alim ulamak yang bertanggungjawab dalam membuat taqwim Islam tempatan.

            Kemahirannya dalam ilmu pengetahuan yang dikuasainya telah menyebabkan beliau dijemput oleh yang Yang Mulia Tengku Omar bin Ahmad, Hakim Besar Johor, bagi mengajar hakim-hakim pengadilan di mahkamah Johor. Di antara hakim-hakim yang mendapat tunjuk ajar beliau ialah Ungku Ismail bin Ahmad, Ungku Abdul Rahman bin Abdul Majid dan lain-lain pengadil bangsa Melayu.  Hal ini berlaku apabila beliau telah mula mendalami ilmu al-Quran semenjak beliau tinggal di Makkah pada tahun 1297 H (1880 M ).  Berdasarkan ilmu yang dipelajarinya itu, tidak hairanlah  jika dia sangat mahir dalam soal yang berhubung dengan masalah agama Islam.

            Pada tahun 1914, beliau telah menyumbang dalam bidang pendidikan islam di Johor semenjak bertugas sebagai guru di sekolah Agama Johor Baharu dan menjadi pemeriksa sekolah-sekolah agama Johor ( Nazir ) setelah beliau telah meletakkan jawatan sebagai guru kepada hakim-hakim di Johor Baharu.  Dua tahun setelah kembali ke Perak pada tahun 1920, beliau telah diminta oleh rakan seperjuangannya Syed Syeikh Bin Ahmad Al-Hadi, untuk menjadi guru di Madrasah Al-Masyhur Al-Islammiyah di Pulau Pinang bersama-sama seorang rakannya Syeikh Abdullah Maghribi. Di Madrasah tersebut beliau ditugaskan untuk mengajar mata pelajaran ilmu Falak kepada pelajar-pelejar Madrasah itu.

       Sumbangan beliau dalam ilmu pengetahuan banyak dimanfaatkan untuk kepentingan masyarakat. Sebagai contoh, beliau sering diberi kepercayaan untuk membantu menyelesaikan masalah hukum agama berdasarkan keilmuannya yang luas baik di dalam ilmu Falak mahupun yang berhubung dengan soal keagamaan.

            Bertitik tolak daripada itu, Syeikh Tahir juga telah dilantik oleh Sultan Idris, Perak untuk menjadi pemeriksa kiblat di seluruh negeri Perak. Disebabkan terlalu banyak kekeliruan timbul dalam hal berkaitan dengan hala kiblat masjid, Syeikh Tahir Jalaluddin telah mengambil inisiatif untuk menerbitkan dua buah buku iaitu buku Pati Kiraan pada menentukan waktu yang lima dan Hal Kiblat dengan Logarithma, yang telah diterbitkan di Singapura melalui al-Ahmadiah Press pada tahun 1938. Seterusnya pada tahun 1951 diterbitkan pula buku Natijah al-Ummi.

            Disebabkan keilmuannya dalam bidang ilmu Falak telah menyebabkan beliau digelar sebagai Syeikh Tahir Jalaluddin Al-Falaki.  Kegigihannya dalam menyumbangkan tenaga untuk menyebarkan pengetahuannya ini amat jelas kelihatan. Misalnya ketika beliau berusia 79 tahun. Beliau telah pergi ke Bangkok, Thailand untuk mengajar perkiraan menentukan arah kiblat. Menjelang usia 83 tahun, Syeikh Tahir dijemput pula oleh pihak Jabatan Agama Johor untuk mengajar Ilmu Falak kepada kakitangan jabatan itu apatah lagi apabila perkara ini berlangsung selama enam bulan dengan berulang alik dari Kuala Kangsar ke Johor Baharu.  

           Syeikh Tahir Jalaluddin juga telah memberi sumbangan yang besar kepada majalah “ Al-Unwati Al-Wuthuqa”. Beliau juga telah mengarang kitab “ Al-Islam Wan Nasraniah maal Ilmi wal Madaniah”. Hasil karya beliau yang lain pula ialah sebuah kitab yang diberi nama “ Al-Islam Wannaddu Ala Muntaqidihi”.  Sumbangan beliau pastinya masih dikenang oleh masyarakat islam di Asia khasnya.