ULAMA DALAM BIDANG
ILMU TAFSIR
1. Imam At Tabari (225-310H/839M-923M)
Beliau ialah Abu Jaafar Muhammad bin
Jarir At Tabari, tetapi beliau terkenal dengan nama At Tabari atau Ibn Jarir At
Tabari. Beliau dilahirkan pada 225H/ 839M di Amul, Tabaristan, Iran tetapi
beliau lebih banyak menghabiskan masanya di Kota Baghdad. Ketika menulis kitab
tafsirnya, Jami’eu Al Bayan Fi Tafsir Al Quran atau dikenali sebagai Tafsir At
Tabari, beliau telah menggunakan kaedah menafsiran Tafsir Bi Al Ma’sur iaitu
penafsiran Al Quran dengan Al Quran, dengan hadith dan ijtihad para sahabat.
Kitab itu mengandungi penemuan hukum akidah dan fiqh yang disimpulkan daripada
Al Quran. Karya sejarah beliau yang terkenal ialah Tarikh Ar Rusul Wa Al Muluk
atau dikenali dengan nama Tarikh At Tabari. Kitab itu dianggap sebagai kitab
sejarah Islam yang paling lengkap. Dalam kitab itu dimuatkan maklumat yang
tidak pernah ditulis oleh sejarawan sebelumnya. Isi kitab itu terbahagi kepada
dua bahagian. Bahagian pertama mengandungi sejarah Arab, Parsi dan Rom sebelum
Islam, manakala bahagian kedua mengandungi sejarah pasca-Islam. Imam At Tabari
meninggal dunia ketika berusia 85 tahun di Baghdad pada 310H/923 M.
2. Imam Ibn Kathir (701-774H)
Beliau ialah Abu Al Fida’ Imaduddin
Ismail bin Umar bin Kathir Al Qurasyi Al Bushrawi Ad Dimasyqi, lebih dikenal
dengan nama Ibn Kathir. Beliau lahir pada tahun 701H di sebuah desa Kota Bashra
di Syam. Kitab beliau dalam bidang tafsir ialah Tafsir Al Qur’an Al ‘Azim
yang lebih dikenali sebagai Tafsir Ibn Kathir. Kitab tersebut menjadi
kitab tafsir yang terbaik di samping kitab Tafsir At Tabari. Para ulama
mengatakan bahawa Tafsir Ibn Kathir adalah sebaik-baik kitab tafsir kerana
memiliki pelbagai keistimewaan, beliau menggunakan kaedah Tafsir Bi Al Ma’sur iaitu
menafsiran Al Qur’an dengan Al Qur’an, menafsirkan Al Qur’an dengan As Sunnah,
kemudian dengan perkataan para shahabat, tabi’in dan tabi’ tabi’ein, kemudian
dengan kaedah-kaedah tatabahasa Arab. Selain tafsir, beliau juga menulis
kitab-kitab lain yang sangat bermutu di antaranya adalah Al Bidayah Wa An
Nihayah, Jami’eu Al Masanid, Ikhtisar ‘Ulum Al Hadith, Risalah Fi Al
Jihad dan banyak lagi. Ibn Kathir meninggal dunia pada tahun 774H di
Damsyiq dan dikuburkan di sebelah makam gurunya, Syeikhul Islam Ibn Taimiyah.
Beliau ialah Abu Abdillah Muhammad bin
Ahmad bin Abu Bakr bin Farh Al Ansari Al Khazraji Al Andalusi Al Qurtubi,
seorang ahli tafsir dari Cordova, Andalusia.
Kitab tafsirnya yang terkenal ialah Al Jami’ei Li Ahkam Al Qur’an yang
dikenali sebagai Tafsir Imam Al Qurtubi. Keistimewaan kitab ini kerana di
dalamnya diulas tentang hukum-hakam yang terkandung dalam sesuatu ayat Al
Qur’an secara panjang lebar, dibawa hadith-hadith yang ditakhrij oleh
beliau dan diungkapkan pula para perawinya. Dalam kaedah metodologi penulisan
kitab tafsir, Imam Al Qurtubi banyak merujuk kitab-kitab tafsir yang dikarang
sebelumnya dan menggunakan kaedah tafsir bil ma’tsur, qira’at, lughah, nahu,
balaghah, fiqh, kajian hukum dan sebagainya. Beliau wafat pada malam Isnin,
9 Syawal tahun 871H, dimakamkan di Al Muniya terletak di sebelah timur Sungai
Nil2].
Semoga Allah merahmati roh beliau, amin.
4. Imam Zamaksyari (467-538H)
Beliau ialan Abu Al Qasim Mahmud bin
Umar bin Muhammad bin Ahmad bin Umar Al Khawarizmi Az Zamakhsyari, dilahirkan
pada hari Rabu 27 Rejab 467H di Zamakhsyar, suatu tempat di Khawarizmi terletak
di wilayah Turkistan, Rusia. Imam Az Zamakhsyari hidup dalam keadaan membujang
sebatang kara dan dikatakan faktor-faktor beliau berada dalam keadaan demikian
ialah kerana dilanda kemelut kemiskinan, ketidakstabilan hidupn dan beliau
adalah seorang yang cacat jasmani. Ditambah pula dengan kesibukannya mencari
ilmu dan kecintaannya terhadap ilmu pengetahuan serta terlibat dalam penulisan
menyebabkan beliau tidak mempunyai masa untuk memikirkan soal perkahwinan. Dalam
persoalan fiqh, beliau berpegang kepada Mazhab Hanafi, tetapi dalam persoalan
akidah, beliau bermazhab Mu’tazilah bermatian-matian membela mazhab tersebut. Imam
Adz Dzahabi pernah berkata dalam kitabnya Al Mizan[3] bahawa Az
Zamakhsyari adalah seorang yang layak diambil hadith, tetapi dia seorang
penyeru kepada aliran Mu’tazilah, semoga Allah melindungi kita, oleh itu
berhati-hati terhadap kitab Kasyaf karyanya. Sebagai seorang penulis, Az
Zamakhsyari meninggalkan beberapa karya dalam beberapa bidang ilmu, di
antaranya ialah Tafsir Al Kasyaf, Diwan Al Adab, Rabi’ Al Abrar, Asas Al
Balaghah, A’jab Al‘Ajab Fi Syarh Lamiyat Al‘Arab, Al Anmudzaj Fi Al Nahwi, An
Nashaih As Shighar, Al Fa’iq Fi Garib Al Hadith, Maqamaat Al Zamakhsyari dan
Nawabi’ Al Kalam Fi Al Lughah[4].
Kitab tafsir beliau terkenal ialah Tafsir Al Kasyaf ‘An Haqa’iqit Tanzil Wa
‘Unuyil Aqawil Fi Wujuhit Ta’wil atau dikenali sebagai Tafsir Az Zamakhsyari.
Kitab tafsir beliau adalah salah satu kitab tafsir yang menggunakan kaedah
Tafsir Bi Al Ra’yi yang terkenal, yang dalam pembaHassannya menggunakan pendekatan
bahasa dan sastera. Penafsirannya terkadang ditinjau dari sudut mufradat
dengan merujuk kepada ucapan-ucapan syair arab, nahu dan balaghah. Beliau wafat
pada 538H, di Jurjaniyah Khawarizm setelah kembali dari Mekah, semoga Allah
mencucuri rahmat ke atas roh beliau, amin.